Οι ασθενείς με μειωμένη παραγωγή σιάλου πέραν του σχετικά ενοχλητικού αισθήματος ξηρότητας εμφανίζουν συνοδό ατροφία του στοματικού βλεννογόνου με συνέπεια ευαισθησία τόσο κατά τη λήψη στερεών και υγρών όσο και δυσχέρεια ακόμη και στην ομιλία λόγω τριβής της γλώσσας και των παρειών στα δόντια. Επιπλέον υπάρχει δυσκολία στην κατάποση του βλωμού της τροφής και ανάπτυξη αρκετά συχνά μυκητίασης (δες σχετική ενότητα). Τα δόντια υφίστανται εκτεταμένο πολυτερηδονισμό και πιο έντονη περιοδοντική νόσο λόγω απώλειας της προστατευτικής δράσης του σιάλου.
Η μειωμένη παραγωγή σιάλου μπορεί να οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες όπως φάρμακα που προκαλούν ξηροστομία ως ανεπιθύμητη ενέργεια και προηγηθείσα ακτινοθεραπεία στην περιοχή κεφαλής τραχήλου που ενδεχόμενα έχει προκαλέσει ατροφία - εκφύλιση των σιαλογόνων αδένων. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν συστηματικά νοσήματα όπως π.χ. ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης και στα πλαίσια αυτοανοσίας το σύνδρομο Sjögren. Περιστασιακά οι ασθενείς μπορούν να αναφέρουν επεισόδια ξηροστομίας που μπορεί να οφείλονται σε αίτια όπως η στοματική αναπνοή, ειδικά στον ύπνο και το έντονο κάπνισμα. Φυσικά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι σχετική ξηρότητα του στόματος παρατηρείται σε καταστάσεις αφυδάτωσης - μειωμένης λήψης υγρών - ενώ πρέπει να αξιολογηθεί κλινικά ο ασθενής ότι αντικειμενικά πάσχει από ξηροστομία και δεν αποτελεί υποκειμενικό σύμπτωμα επαγόμενο συχνά από καταστάσεις στρες ( δες σύνδρομο καυσαλγίας στόματος).
Διαγνωστικά απαιτείται λεπτομερές ιστορικό, κλινική αξιολόγηση σχετικά με την παραγωγή σιάλου και πιθανότατα, εφόσον κριθεί απαραίτητο για δεδομένο ασθενή, κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις, βιοψία σιαλογόνων αδένων και συνεργασία με Ιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Με τον τρόπο αυτό θα προσδιορισθεί με ακρίβεια η αιτία του προβλήματος.
Θεραπευτικά, μπορεί να χορηγηθούν τοπικά υποκατάστατα σιάλου όσο και συστηματικά χορηγούμενα φάρμακα που ευοδώνουν την παραγωγή των σιαλογόνων αδένων. Επιπρόσθετα, σε περιπτώσεις συστηματικών νοσημάτων, ανάλογα με το υποκείμενο αίτιο πρέπει να δοθεί κατάλληλη αγωγή που θα μειώσει την εξέλιξη του εν λόγω νοσήματος και τις συνοδές επιπτώσεις στους σιαλογόνους αδένες. Επιβάλλεται επίσης από Οδοντιατρική άποψη λεπτομερής και τακτικός έλεγχος του οδοντικού φραγμού για περιοδοντική θεραπεία και αποκατάσταση τερηδονισμένων δοντιών όσο και έλεγχος της πιθανά αναπτυσσόμενης μυκητίασης με κατάλληλη αγωγή.